สิ่งก่อสร้างของ Protoss นั้นก็ยังคง concept โล่พลังงานเช่นกัน ทำให้แม้พลังชีวิตจริงๆ จะดูน้อยกว่าแต่ก็มีเกราะพลังงานที่พื้นตัวได้มาช่วยทดแทน การบุกโจมตีฐานของ Protoss ที่สร้างความเสียหายโดยตรงได้ไม่เต็มที่นั้นจึงกลายเป็นการนำกองทัพไปเผาเล่นทิ้งขว้างเปล่าๆ
อย่างไรก็ดี ข้อจำกัดของสิ่งของสร้างของ Protoss นั้นคือต้องวางอยู่บนสนามพลัง Psionic ที่แผ่ออกมาจาก Pylon เท่านั้น หากไม่วางอยู่บนนี้จะทำให้ขาดพลังงาน มีผลให้ใช้งานไม่ได้ทันที (แต่ยังมีผลในการปลดล๊อคสิ่งก่อสร้างหรือ Unit อยู่)
► ข้อดี
- สร้างได้โดยไม่ต้องเสียคนงาน หรือให้คนงานมาค่อยจิ้มจนเสร็จ ทำงานต่อได้ทันที
- มีเกราะพลังงานที่พื้นตัวเองได้
► ข้อเสีย
- ต้องวางบนสนาม Psionic หากไม่มี Pylon อยู่จะใช้งานใดๆ ไม่ได้เลย
- หากสิ่งก่อสร้างเสียหายจนถึงเนื้อใน จะไม่สามารถซ่อมได้ (ยกเว้นเกราะพลังงานที่ยังคงฟื้นตัวอยู่)
สิ่งก่อสร้างพื้นฐาน (Basic)
สิ่งก่อสร้างพื้นฐานของ Protoss ที่ใช้ในการสร้างคนงานและเก็บทรัพยากร นอกจากนี้ยังเป็นเสาหลักในการเรียก Unit ที่ออกไปในสนามรบกลับมายังบ้านเกิดเพื่อความปลอดภัยหลังโดนรุมกินโต๊ะ รวมถึงใช้เร่งความเร็วในการสร้างหรือวิจัยของอาคารอื่นได้อีกด้วย
*ไม่จำเป็นต้องพึ่งสนาม Psionic ในการสร้างและการทำงาน*
ความสามารถ / Upgrade
- Chrono Boost : เร่งความเร็วในการทำงานของสิ่งก่อสร้างที่เลือกไว้ 50% เป็นระยะเวลา 20 วินาที
- Mass Recall : ทำการเรียก Unit ทั้งหมดของผู้เล่นในพื้นที่ที่กำหนดกลับมา
สถานที่สำหรับเพิ่มจำนวน Unit สูงสุดของเผ่า ตัว Pylon นั้นจะปล่อยสนามพลังออกมาซึ่งใช้ในการสร้างและให้พลังงานสิ่งก่อสร้างอื่นๆ ของ Protoss อีกทั้งสนามพลังนี้ยังเป็นจุดสำหรับให้ Unit ภาคพื้นดินทำการ Warp-in มาได้ผ่านทาง Warpgate ส่งผลให้ตำแหน่งของ Pylon นั้นสามารถใช้ในกลยุทธ์ได้มากมาย
*ไม่จำเป็นต้องพึ่งสนาม Psionic ในการสร้างและการทำงาน*
โรงเก็บแก๊สของเผ่า หากไม่มีโรงนี้แล้ว Protoss นั้นก็จะไม่สามารถเก็บแก๊สได้เลย และด้วยนิสัยการสร้างของ Protoss ที่ไม่ต้องเสียเวลาคนงาน ทำให้มักมีการเอาไปสร้างขวางทางเก็บแร่ของคู่ต่อสู้อยู่เสมอๆ
*ไม่จำเป็นต้องพึ่งสนาม Psionic ในการสร้างและการทำงาน*
โรงวาร์ป Unit ภาคพื้นดินของเผ่า เนื่องจากทำหน้าที่ในการผลิต Unit เป็นหลักทำให้มักถูกสร้างมาทีละ 3-4 หลังตามจำนวนทัพที่ผู้เล่นต้องการเผื่อความไวในการผลิตกำลังรบ สามารถเปลี่ยนไปเป็น Warpgate ได้หลังทำการวิจัยที่ Cybernatic Core เพิ่มเติม
ความสามารถ / Upgrade
- Transform to Warpgate : เปลี่ยนสถานะเป็น Warpgate ทำให้สามารถสร้าง Unit และส่งไปยังตำแหน่งใดก็ได้บน Psionic Matrix ของ Pylon
อาคารสำหรับทำการ Upgrade และชุดเกราะของ Unit ภาคพื้นดิน นอกจากนี้ยังช่วยในการปลดล๊อค Photon Cannon สำหรับการป้องกันฐานทัพด้วย
เป็นสิ่งก่อสร้างสำหรับการ Upgrade อาวุธและเกราะของทัพอากาศ รวมถึงใช้ในการปลดล๊อค Unit ภาคพื้นที่มีส่วนผสมของจักรกลอย่าง Stalker ขึ้นไปและสิ่งก่อสร้างระดับสูงอีกด้วย ทำให้มีความสำคัญเป็นอันดับต้นๆ ในการสร้างเลยทีเดียว
สุดยอดป้อมอเนกประสงค์ที่เผ่าอื่นอิจฉาตาร้อน Photon Cannon นั้นมีความบางเบา แต่ก็มีระยะยิงที่ไกล สามารถโจมตีได้ทั้งอากาศและภาคพื้นดิน พร้อมกับแพครวมความสามารถตรวจจับหรือ Detector ไปในตัวทีเดียว ทำให้ครบเครื่องที่ต้องการเป็นอย่างมาก
แต่ข้อเสียก็คงไม่พ้นการเป็นจับฉ่ายเกินไป ทำให้เวลาเจอการโจมตีทั้งอากาศและพื้นดินพร้อมๆ กันจะเกิดอาการจับพลัดจับพลูยิงเท่าที่ยิงได้ เดือดร้อนผู้เล่นต้องมาดูแลด้วยตัวเองหากเป็นการปะทะที่สำคัญๆ
สิ่งก่อสร้างระดับสูง (Advance)
อาคารสำหรับการสร้าง Unit ชนิดเครื่องจักรกล(ล้วน)ของเผ่า จำเป็นต้องมี Cybernetic Core ก่อนจึงจะทำการสร้างได้ และสิ่งที่สร้างออกมานั้นก็มักจะเป็นตัวที่มีความสำคัญในด้านกลยุทธ์มาก
ยกระดับความเหนือชั้นในการสร้าง Unit ภาคพื้นดิน แทนที่จะออกมาที่ Gateway ตามปกติแล้วเดินมา Warpgate นั้นจะจัดส่ง Unit ออกไปบน Psionic Matrix ของ Pylon / Warp Prism ได้ทันที (จริงๆ ก็ต้องรอ 5 วินาทีนั่นแล) และจะติดช่วง Cooldown ก่อนจะทำการสร้าง Unit ตัวต่อไปได้อีกตามแต่ระดับของ Unit ที่พึ่งส่งไป ทำให้ชาว Protoss นั้นรักที่จะวาง Pylon ไปทั่วหรือส่ง Warp Prism ไปมันทุกที่เพื่อกวนใจอีกฝ่ายกันสุดๆ
ความสามารถ / Upgrade
- Transform to Gateway : เปลี่ยนสภาพกลับไปเป็น Gateway เดิมๆ
โรงวาร์ปยานต่างๆ ประจำเผ่า เช่นเดียวกับ Warpgate เผ่า Protoss นั้นจะใช้อาคารนี้ในการผลิตยานรบต่างๆ เป็นหลัก ทำให้ต้องมีการสร้างขึ้นมาหลายแห่งหากต้องการจะทำการผลิตยานรบจำนวนมากในระยะเวลาสั้นๆ ออกมา และในปัจจุบันที่ทัพอาการของ Protoss นั้นสามารถใช้เป็นตัวแปรสำคัญๆ ได้มากในการทำลายแผนหรือเกมของศัตรู ทำให้เป็นอาคารที่ขาดเสียไม่ได้ในเกมยืดเยื้อ
อาคารสำหรับปลดล๊อคการวิจัยสำคัญๆ ต่างๆ ของทัพพื้นดิน นอกจากนี้ยังใช้ปลดล๊อคสิ่งก่อสร้างสาย Templar ที่เป็นตัวแปรสำคัญในทัพช่วงหลังอีกด้วย หนำซ้ำ หากไม่มีอาคารนี้ ผู้เล่นจะไม่สามารถ Upgrade อาวุธและเกราะของทัพพื้นดินขั้น 2-3 ได้เลย
เช่นเดียวกับ Robotics Facility ในขณะที่ตัว Facility ใช้ผลิตหน่วย Support แล้ว ตัว Bay นั้นก็จะทำหน้าที่ในการปลดล๊อคและ Upgrade เหล่าหุ่นพวกนั้นขึ้นไปอีกระดับ และมันส่งผลเป็นอย่างมากต่อการนำหุ่นเหล่านั้นมาใช้งานได้ถึงขีดสุดในสนามรบที่ลุกเป็นไฟเลยทีเดียว
ใช้ในการปลดล๊อค Unit ทัพฟ้าระดับสูงของเผ่า และ Upgrade ความสามารถเพิ่มเติมของตัว Phoenix, Carrier ด้วย ในเกมสั้นๆ อาจจะไม่ได้จำเป็นถึงขนาดต้องมี แต่ในเกมยาวนั้นก็สามารถนำมาใช้ในการสร้างจุดพลิกเกมได้อยู่บ่อยครั้ง เนื่องจากทัพฟ้าระดับสูงของเผ่านั้นแสบสันไม่ใช่น้อยเลยทีเดียว
ความหรูหราไฮโซของเผ่าและ Unit ตัวเดียวที่ต้องปลดล๊อคกันมาไกลขนาดนี้กับ High Templar ผู้ที่เป็นนักเวทย์และก่อความบรรลัยได้อันดับหนึ่งของเผ่า อาคารนี้มีเพื่อปลดล๊อค Unit ตัวนี้และความสามารถเพิ่มเติมเท่านั้น ซึ่งนั่นก็เพียงพอที่ศัตรูจะร้องกรี๊ดเวลาโดน Psionic Storm เป็นระยะๆ เวลายกทัพมาแล้วล่ะ
มีแสงย่อมมีความมืด ในขณะที่อาคารเมื่อครู่ใช้ปลดล๊อค High Templar ตัวอาคารนี้ก็ใช้ในการปลดล๊อคอำมาตย์ Dark Templar ในตำนานออกมาเพียงอย่างเดียวเท่านั้น แต่ด้วยความสามารถในการลอบโจมตีที่น่าสะพรึงกลัวของตัว Dark Templar แล้วนั้น ก็พอทำให้เข้าใจได้ว่าทำไมต้องทำให้ยุ่งยากขนาดนี้ โดยเฉพาะศัตรูที่ชะล่าใจไม่คิดว่าใครจะบ้าจี้ลงทุนขนาดนี้และไม่มี Detector ที่เพียงพอในการรับมือนั้น ก็มักจะจบด้วยคำว่า GG